ഞങ്ങളും മാറി.

"ഇഞ്ഞ്  ഇന്ന് ഇല്യ, നാളെ അസറിനോടടുക്കുമ്പം  കാക്കാം "

ആയിശാത്ത എല്ലാവരും  കേള്‍ക്കാന്‍  പാകത്തില്‍  ഒരല്പം ഒച്ച ഉയർത്തി തന്നെ പറഞ്ഞു . ഓരോരുത്തരായി എഴുന്നേറ്റു മുറി വിട്ടു പുറത്തിറങ്ങി . ആയിശാത്താക്ക് വല്ല ദിവ്യജ്ഞാനം ഉണ്ട് എന്ന വിശ്വാസം സ്വയമോ  അവിടെ കൂടിയിരുന്ന മറ്റുള്ളവര്ക്കോ ഇല്ല . എങ്കിലും കഴിഞ്ഞ ആറു മാസത്തിനിടക്ക് അയമു കാക്കയുടെ സ്ഥിതി ഇത്ര മോശമായി കണ്ടിട്ടില്ലാത്തതിനാല്‍  ഇന്നലെ രാത്രി മുതല്‍  ആ മരണ സമയത്തെ സാക്ഷിയാകാന്‍ കൂടി നിന്ന ഞങ്ങള്‍ക്ക് അതൊരു ആശ്വാസ വാക്കായിരുന്നു .  ഇനി വീട്ടില് പോയി കുളിച്ചു എന്തെങ്കിലും ഭക്ഷണമൊക്കെ ഉണ്ടാക്കി കഴിച്ച്  നാളെ ഉച്ചയോടെ ഇങ്ങോട്ട് വന്നാല്‍ മതി .
നാട്ടിലെ കാര്യപ്പെട്ട ഒരാളുടെ മരണാസന്ന സമയത്ത് ഈ പെണ്ണുങ്ങളൊക്കെ ഇങ്ങിനെ വട്ടം കൂടി നിന്നാലോ എന്നൊക്കെ നിങ്ങള്ക്ക്  തോന്നിയേക്കാം ,
പക്ഷെ ഞങ്ങള്‍ അങ്ങിനെയാണ് . ഞങ്ങള്‍ക്കിടയില്‍  അത്തരം ആണ്‍ പെണ്  വേര്‍തിരിവ്  ഇല്ല
 പെണ്ണുങ്ങള്‍  വടക്കേ മുറ്റം വഴിയും ആണുങ്ങള്‍ ഉമ്മറ മുറ്റം വഴിയും പുറത്തേക്ക്  ഇറങ്ങുന്നത് കണ്ട് മുറ്റത്തിന്റെ മൂലയിലിരുന്നു മാതൃഭൂമി പത്രത്തിന്റെ നിലപാട് കോളം വായിച്ചു കൊണ്ടിരുന്ന വേലുകുട്ടി മാസ്റ്റര്‍  എഴുന്നേറ്റു . 
" ഇതാ അവിടെ തങ്കം കഞ്ഞിയും ചമ്മന്തിയും ഉണ്ടാക്കി വെച്ചിട്ടുണ്ട് , പോണോരൊക്കെ അത് കുടിച്ചിട്ട് പൊയിക്കോളീ  "
നാല് കണ്ടം  കൊയ്യാനും മെതിയ്ക്കാനും ഉള്ള അയമു കാക്കാന്റെ വീട്ടില് ആ കൂടി നിന്നോര്ക്കെല്ലാം കഞ്ഞി വെക്കാന്‍ അരി ഇല്ലാഞ്ഞിട്ടല്ല , കല്പറ്റയിലേക്ക് കെട്ടിച്ച അയമുകാക്കന്റെ ഇളയ പെങ്ങള്‍  കദിയാമന്റെ  ദുബായിക്കാരനായ മോന്‍  അതിനു തുനിയാഞ്ഞിട്ടുമല്ല ,  എല്‍ .പി സ്കൂള്‍  അധ്യാപകനായ വേലുകുട്ടി മാസ്റ്റര്‍ക്ക് അതൊരു പ്രയാസമായി തോന്നാതിരുന്നതും തന്റെ ബാധ്യതയായി ഏറ്റെടുത്തതും ഞങ്ങള്‍ അങ്ങിനെ ആയതു കൊണ്ടാണ് ,
 സാമ്പത്തികമോ ജാതീയമോ ആയ  ഉച്ചനീചത്വങ്ങള്‍  ഞങ്ങള്‍ക്ക്  അറിയില്ല . ഞങ്ങള്‍  അങ്ങിനെയാണ് .
ഞങ്ങളുടെ വീടുകളില്‍ നിന്ന് കെട്ടിച്ചയച്ച പെണ്‍കുട്ടികളൊക്കെ പുയ്യാപ്ല മാരോടൊപ്പം വന്നു അയമു കാക്കനെ  കണ്ടു പോകുമ്പോള്‍    കണ്ണീരൊലിപ്പിക്കുന്നത് കണ്ടു നിങ്ങള്‍  അത്ഭുതപ്പെടുന്നുണ്ടാകും , ഞങ്ങള്ക്ക് അതില്‍ പുതുമയില്ല , കാരണം ഞങ്ങള്‍ അങ്ങിനെയാണ് , ഈ കുട്ടികളധികവും  സ്കൂളും മദ്രസയും വിട്ടു വന്നത്, കാഞ്ഞിരാക്കാടന്റെ  പൂരത്തിന് പോയത് , കുത്തിവെപ്പ് എടുക്കാന്‍  ഹെല്‍ത്ത്‌ സെന്ററില്‍  പോയത് ഒക്കെ അയമു കാക്കാന്റെയും മറ്റും  കൈ പിടിച്ചാണ് .
ഞങ്ങളെ പെണ്ണുങ്ങള്‍ക്ക്‌ അങ്ങിനെയാണ്. പുറത്തേക്കു പോകുമ്പോ ഒരു ആണ്‍ തുണ വേണം , അത് ഞങ്ങളില്‍ ആരായാലും മതി , ഞങ്ങള്‍ അങ്ങിനെയാണ് .
ആലിമമ്മദിന്റെ മൂത്ത മോളുടെ  കന്നി പ്രസവത്തിനു ആട്ടാന്‍  വെട്ടിയ നൂറ്റി ചില്ലാനം തേങ്ങ ഉണങ്ങി കൊപ്പരയായി വെട്ടി നുറുക്കി ചാക്കിലാക്കി വെച്ചിട്ടും ആട്ടാതിരിക്കുന്നത് വെളിച്ചെണ്ണ നിറക്കാന്‍  അടുത്ത അയലോക്കത്തെ കുടം വാങ്ങിയാല്‍ അയമു കാക്കാന്റെ മയ്യത്ത് കുളിപ്പിക്കാന്‍  ത്വഹൂറായ  വെള്ളം എടുത്തു വെക്കാന്‍  കുടമുണ്ടാകൂല എന്നത് കൊണ്ട് മാത്രമാണ് . മയ്യത്ത് കുളിപ്പിക്കാന്‍  അങ്ങിനെ കണക്കൊന്നും ഇല്ലാന്നും ശുദ്ധമായ വെള്ളമായാല്‍  മാത്രം മതി എന്നൊക്കെ നിങ്ങള്‍ക്ക് തോന്നുന്നുണ്ടെങ്കിലും ഞങ്ങള്‍ അങ്ങിനെയാണ് .
ഞങ്ങള്‍ക്ക്  നിങ്ങളുടെ ന്യായങ്ങളെല്ലാം മനസ്സിലാക്കാന്‍  മാത്രം അറിവ് ഇല്ല , എന്നാല്‍ നിങ്ങളെ പോലെ അത് തര്‍ക്കിച്ചു  കലഹിക്കാന്‍ സമയവും ഇല്ല .
ആറാം വയസ്സില്‍  വാപ്പയും  പതിമൂന്നാം  വയസ്സില്‍   ഉമ്മയും  മരിച്ചപ്പോള്‍   പറക്കമുറ്റാത്ത  മൂന്നു അനിയത്തിമാരെയും കൂട്ടിപ്പിടിച്ചു   മൈമൂനത്തിനു ജീവിയ്ക്കാന്‍ തുണയും ധൈര്യവും ഞങ്ങള്‍  തന്നെയായിരുന്നു . നാലഞ്ചു ആടുകളെ കൊണ്ട് മാത്രമല്ല അവള്‍  ആ കുട്ടികളെ  പോറ്റി  വളര്ത്തിയത് . ഞങ്ങളെല്ലാരെയും  സഹായം കൊണ്ടും കൂടിയാണ് .
മൈമൂനത്തിനു യോജിച്ച കല്യാണം കുഞ്ഞിരാമന്റെ ഓള് കൊണ്ട് വരാഞ്ഞിട്ടല്ല, ഉമ്മയും ബാപ്പയും ഇല്ലാത്ത അനിയത്തിമാരെ  കല്യാണം കഴിഞ്ഞിട്ട് മതി എന്ന് അവള്‍ തന്നെ   ശഠിക്കുകയായിരുന്നു . ചെറിയ അനിയത്തിന്റെ കല്യാണവും കൂടി കഴിഞ്ഞപ്പോള്‍  താന്‍  കൂടി കല്യാണം കഴിഞ്ഞു പോയാല്‍ ഓര്ക്കു വന്നും പോയിം നില്ക്കാന്‍ ഒരിടം ഇല്ലാണ്ടാവൂലെ  എന്ന് പറഞ്ഞു വീണ്ടും അവള്‍ പിന് വാങ്ങിയത് കൊണ്ട് മാത്രമാണ് , അല്ലെങ്കില്‍ അവളായിട്ടു  ഞങ്ങള്‍ക്കിടയില്‍ ഒരു ഇണയും തുണയും ഇല്ലാതെ ബാക്കിയാവൂലായിരുന്നു.
എന്നാലും ബാപ്പുട്ടി ഹാജിന്റെ പാടത്ത് രാവന്തി വരെ ഞങ്ങളുടെയൊക്കെ ആടുകളെ മേച്ചും ഞങ്ങളുടെ വീട്ടിലെ കുട്ടികളുടെ തുണിയും ഉടുപ്പും തിരുമ്പി തോരട്ടും കഴിയുമ്പോളും ആരും  പത്തു പൈസ പ്രതിഫലം കൊടുക്കാത്തതും അവള്‍ വാങ്ങാത്തതും നിങ്ങളെ അതിശയ പ്പെടുത്തിയേക്കാം , പക്ഷെ ഞങ്ങള്‍  അങ്ങിനെയാണ് .

പിന്നെ എന്തെ ഇപ്പോള്‍  ഞങ്ങള്ക്ക് പറ്റിയത് എന്നല്ലേ,
പറയാം , 
അതാണ്‌ പറഞ്ഞു വരുന്നത് .
അയമുകാക്ക മരിച്ചതിന്റെ മൂന്നാം ദിവസം മൈമൂനത്തിന്റെ പുരയില്‍  പാല് വാങ്ങാന്‍  ചെന്ന കുഞ്ഞിരാമന്റെ പേര മകള്‍  സൗമിനി കണ്ടത് മുറ്റത്തെ  പറങ്കിമാവില്‍    തൂങ്ങി കിടക്കണ മൈമൂനത്തിനെയാണ് .
നിങ്ങളെ പോലെ തന്നെ ആദ്യം അത് കേട്ട് ഞങ്ങളും അതുസ്യപ്പെട്ടു . 
ലാ ഹൗല  വലാ കുവത്ത ഇല്ലാബില്ലാ .......
ഇന്നാട്ടില്‍  ഇത് വരെ കേള്‍ക്കാത്ത  ഒരു കാര്യം , കാണാത്ത  ഒരു കാഴ്ച ,
കുഞ്ഞി രാമനും അനിയന്‍ രവിയും കൂടിയും ഓടി ചെന്ന് കെട്ട് അറുത്തു താഴെ ഇറക്കി കിടത്തി .
ജീവന്‍  പോയിരിക്കുന്നു .  എന്നാലും ഒന്ന് ഉറപ്പു വരുത്താന്‍   ഹെല്‍ത്ത്‌ സെന്ററിലെ അന്നാമ്മ സിസ്റ്ററെ വിളിക്കാന്‍  ഒരാളെ വിടാന്‍ നോക്കിയപ്പോളാണ് ആരോ പറഞ്ഞത്, സിസ്റ്റര്‍ കഴിഞ്ഞ ആഴ്ച ഭര്ത്താവിന്റെ കൂടെ കുവൈത്തിലേക്ക് പോയി എന്ന് .
 മിഡ് വൈഫ് അന്നാമ്മ സിസ്റ്റര്‍ ആണ് ഞങ്ങളെ ഡോക്ടറും നഴ്സും എല്ലാം .
ഇനി ഇപ്പൊ അകത്തേക്ക് മാറ്റി കിടത്തുക തന്നെ , ഇതിനിടക്ക്‌ ആണ് അയമു  കാക്കാന്റെ കണ്ണൂക്കിനു  വന്ന  പുറം നാട്ടുകാരന്‍  ഒരു ചെറുപ്പക്കാരനും വേലുകുട്ടി മാഷും കൂടി വന്നു പറഞ്ഞത് , തൂങ്ങി മരിച്ചാല്‍  പോലീസില്‍  അറിയിക്കണം , അല്ലെങ്കില്‍  പിന്നീട് പൊല്ലാപ്പാകും എന്ന് ..
ഇന്നാട്ടില്‍  ഇന്നോളം പോലീസും പട്ടാളവും ഒന്നും വന്നിട്ടില്ല . വരേണ്ട ഒരു കാര്യം ഉണ്ടായിട്ടില്ല . ഏതായാലും പോലീസ് സ്റ്റേഷനില്‍  വിവരം അറിയിച്ചു ഒന്നൊന്നര മണിക്കൂറിനുള്ളില്‍  ഒരു പോലീസ് ജീപ്പ് ബാപ്പുട്ടി ഹാജിന്റെ വീട്ടു മുറ്റത്ത് വന്നു നിന്നു . അവിടെ നിന്ന് അങ്ങോട്ട്‌ ഞങ്ങളെ  മുക്കിലേക്ക്‌ റോഡു ഇല്ല . 

ഒന്നിനാത്രം പോന്ന ഒരു പെങ്കുട്ടിന്റെ മയ്യത്ത് ഓല പായയില്‍  കെട്ടി പൊതിഞ്ഞു പോലീസ് ജീപ്പിലിട്ട് കൊണ്ട് പോയപ്പോള്‍ ഞങ്ങള്ക്ക് അത് താങ്ങാവുന്നതായിരുന്നില്ല . മൂക്കത്ത് വിരല് വെച്ച് അജബായി നിന്നും  തട്ടം കൊണ്ട് മൂക്ക് പിഴിഞ്ഞും പെണ്ണുങ്ങള്‍   നോക്കി നില്ക്കുമ്പോ  തലേ കെട്ടഴിച്ചു തോളത്തിട്ടും  മുണ്ട് കൊണ്ട് വായ പൊത്തിപിടിച്ചും ഞങ്ങള്‍  ആണുങ്ങളും ആ രംഗത്തിന് സാക്ഷിയായി .
അന്ന് വൈകുന്നേരത്തോടെ മഞ്ചേരി ജില്ലാ ആസ്പത്രിയുടെ ആംബുലന്‍സില്‍ വെള്ള തുണിയില്‍  പൊതിഞ്ഞ് കെട്ടി മയ്യത്ത് കൊണ്ട് വന്നു . 
കുളിപ്പിക്കണ്ട ഒഴുക്ക് വെള്ളം പാര്‍ന്നാല്‍  മതി എന്നൊക്കെ ആരൊക്കെയോ നിര്ദേശിച്ചെങ്കിലും ഞങ്ങളാരും അത് കൂട്ടാക്കിയില്ല . ഒസ്സാത്തി കുഞ്ഞാമിത്തയാണ് കുളിപ്പിച്ചതും കഫന്‍  ചെയ്തതും എല്ലാം. ഇടയ്ക്ക് തനിക്കു തോന്നിയ ഒരു സംശയം ആരോടെങ്കിലും പറയാന്‍ കുഞ്ഞാമിത്ത  ആലോചിച്ചെങ്കിലും ഒന്ന് കൂടി ഉറപ്പു വരുത്തട്ടെ എന്ന് വെച്ച് ആദ്യമാരോടും പറഞ്ഞില്ല . പിന്നെ കഫന്‍   ചെയ്തപ്പോള്‍ ഉറപ്പു വരുത്തി , സംഗതി സത്യമാണ് .  മൈമൂനത്തിന്റെ അമ്മായി കദീസുവിനോട്  പറയാന്‍  നാക്കെടുത്തപ്പോള്‍  ആണ് പുറത്തു തന്റെ ഭര്ത്താവ് ഒത്താന്‍  ആലി കുട്ടിയെ കണ്ടത് . നേരെ ചെന്ന് ആലി കുട്ടിയോട് കാര്യം പറഞ്ഞു .
നാട് വിട്ടു ഒന്നൊന്നര കൊല്ലം ബോംബയില് പണി എടുത്തത് കൊണ്ട് ആലി കുട്ടിക്ക് ലേശം ലോക വിവരം ഉണ്ട് .
 "മുറ്റത്ത് പോലീസ് കാരുണ്ട് . ഇജ്ജു വേണ്ടാത്തതൊന്നും മുണ്ടണ്ട " എന്ന് ആലി കുട്ടി ഭാര്യക്ക് കര്ശന നിര്ദേശം കൊടുത്തു .
അത് കൊണ്ട് ഞങ്ങളാരും ആ വിവരം അറിഞ്ഞതുമില്ല .  മയ്യത്ത് മറ മാടി , പതുക്കെ  അയമു കാക്കയും മൈമൂനത്തും ഒക്കെ ഞങ്ങളെ മനസ്സില് നിന്ന് മാഞ്ഞും പോയി .
എങ്കിലും ഒസ്സാത്തി കുഞ്ഞാമിത്താക്ക് വല്ലാത്ത മാനസിക വിഷമം അതുണ്ടാക്കി . ആരോടെങ്കിലും ഇതൊന്നു പറയാന്‍ നാക്കെടുക്കുമ്പോഴേക്കും ആലിക്കുട്ടിയുടെ താക്കീത് ഓര്മ്മ വരും.  രണ്ടു മൂന്നു മാസം കഴിഞ്ഞു ഒരു വെള്ളിയാഴ്ച രാവിലെ വീടിനോട് ചേര്ന്ന ഒറ്റ മുറി പീടികയില്‍  പള്ളിയിലെ മൊല്ലാക്ക മുടി വെട്ടാന്‍  വന്നപ്പോ രണ്ടും കല്പിച്ചു കുഞാമിത്ത ചോദിച്ചു 
" പള്ളേല് ഉള്ള പെണ്ണ് തൂങ്ങി ചത്താല്‍  രണ്ടു മയ്യത്തിനും കൂടി ഒറ്റ നിസ്കാരം മതിയോ മോല്യാരെ ? "  
 " സ്വയം ജീവനോടുക്കിയോല്ക്ക് നിസ്കരിക്കാന്‍  തന്നെ ഞമ്മക്ക് കല്പന ഇല്ലല്ലോ" എന്ന ഒരൊറ്റ വാക്കില്‍   മൊല്ലാക്ക അതിന്റെ ഉത്തരം ചുരുക്കി.
  ആര് ? എന്ത്? ഏത് ? എന്നൊക്കെ ചോദിക്കും എന്ന് കരുതിയ കുഞ്ഞാമിത്താക്ക് അത് വല്ലാത്ത ഒരു തിരിച്ചടിയായി . 
പിന്നെ പലപ്പോഴായി പലരോടും പല അവസരങ്ങളില്‍  കുഞാമിത്ത എവിടെയും തൊടാതെ " ന്നാലും ആരാണ് ഇപ്പൊ അതിന്റെ ആള്?  " "മിണ്ടാപൂച്ച കലം  ഒടച്ചല്ലോ  "എന്നൊക്കെ പറഞ്ഞെങ്കിലും ദ്വയാര്‍ ത്ഥങ്ങളൊന്നും  മനസ്സിലാകാത്ത ഞങ്ങളാരും  അത് ഗൌനിച്ചില്ല . 

പിന്നെയും കാലം കുറെ കഴിഞ്ഞതിനു ശേഷം ,  ബാപ്പുട്ടി ഹാജിയുടെ ഏക  മകന്‍  ഗഫൂര് കുവൈത്തില്‍   നിന്ന്  ടെലി വിഷന്‍  കൊടുത്തയച്ച അന്ന് വൈകുന്നേരം  ഞങ്ങള്‍  മാനിക്കാട്ടുകാര്‍  എല്ലാരും കൂടി ഇരുന്നു അത് കണ്ടു കൊണ്ടിരിക്കുമ്പോള്‍    ഏതോ സിനിമയില്‍ പോസ്റ്റ് മോര്ട്ടം ചെയ്ത  പെണ്ണ് ഗര്‍ഭിണിയായിരുന്നു എന്ന് പോലീസ് സര്‍ജന്‍  കോടതിയില്‍  സാക്ഷി ബോധിപ്പിക്കുന്നത് കേട്ട് കൊണ്ടാണ്  ബാപ്പുട്ടി ഹാജിയുടെ മോള്‍ പെറ്റു കിടക്കുന്ന മുറിയില്‍  നിന്ന് തല പുറത്തേക്കിട്ടു കുഞാമിത്ത ചോദിച്ചത് 
" ന്നട്ടെ ന്തേ മ്മളെ മൈമൂനത്തിനെ പോസ്റ്റ് നോട്ടം നോക്കിയ  ലാക്കിട്ടര്‍ മാരാരും ഓള്‍ക്ക് വയറ്റില് ഉള്ളത് പറയാഞ്ഞത് " 
ബാപ്പുട്ടി ഹാജിന്റെ പൂമുഖം പെട്ടെന്ന് നിശബ്ദമായി . റിമോട്ട് എടുത്തു വേലുകുട്ടി മാഷെ വീട്ടില് വിരുന്ന വന്ന തങ്കത്തിന്റെ അനിയത്തിന്റെ മോന്‍  ജിതേഷ്  ശബ്ദം കുറച്ചു . ബാപ്പുട്ടി ഹാജി ആരോടും ഒന്നും പറയാതെ ഇറങ്ങി പുറത്തേക്ക് പോയി . പെണ്ണുങ്ങള്‍   പൂരാദി  പറയുന്നത് മുമ്പും ബാപ്പുട്ടി ഹാജിക്ക് ഇഷ്ടമില്ലാത്തതിനാല്‍
ഞങ്ങള്‍ക്കാര്‍ക്കും  അതിലും ഒരു അസ്വാഭാവികതയും തോന്നിയില്ല . എന്നാല്‍ നിങ്ങളെ പോലെ ചിന്തിച്ച ഒരാള് അന്നവിടെ ഉണ്ടായിരുന്നു . 
ടി വി കണക്ഷന്‍  കൊടുക്കാന്‍   അയമുകാക്കന്റെ  മകന്‍  സുല്‍ഫീക്കര്‍     കൊണ്ടോട്ടിയില്‍  നിന്ന്  കൊണ്ട് വന്ന  അവന്റെ  സ്നേഹിതന്‍  ഒരു പയ്യന്‍  . അവനാണ് സുല്‍ ഫീക്കറിനോട് പറഞ്ഞത് . 
"ഹാജിയാര് അവിടുന്ന് പെട്ടെന്ന് മിന്നിയത്  നീ ശ്രദ്ധിച്ചില്ലേ ? ഹാജിയാര് തന്നെയാണ് അതിന്റെ ആള് " 
കാര്യം കേട്ടപ്പോളാണ്  ഞങ്ങളും അങ്ങിനെ ചിന്തിച്ചത്‌ . ഹാജിയാരാ ണെങ്കിലും അപ്പോള്‍ അത് അവിശ്വസിക്കാനും ഞങ്ങള്ക്ക് തോന്നിയില്ല .. ഞങ്ങള്‍  അങ്ങിനെയാണ് . ചിലപ്പോളൊക്കെ  ഞങ്ങള്ക്ക് ഞങ്ങളേക്കാള്‍   വിശ്വാസം ആണ് മറ്റുള്ളവരെ . 
 നാല് ദിവസം കൊണ്ട് വാര്ത്ത നാട്ടിലാകെ പരന്നു . അങ്ങാടിയില്‍ ഹാജിയാരെ  കണ്ടാല്‍  എഴുന്നേറ്റ് ബഹുമാനിച്ചിരുന്ന ചെറിയ കുട്ടികള്‍  പോലും ഹാജിയാരെ കാണുമ്പോള്‍ മുരടനക്കി ഓരോ ശബ്ദം ഉണ്ടാക്കി അടക്കി ചിരിച്ചു . 
ചില ചെറുപ്പക്കാര്‍  ഇത്രകാലം കുഞാമിത്ത മൂടി വെച്ച ഈ രഹസ്യത്തിന്റെ പൊരുള്‍   തേടി അവരുടെ അടുത്തു ചെന്നപ്പോള്‍  അന്ന് തന്നെ പള്ളിയിലെ മോല്യാരോട് ഞാന്‍  പറഞ്ഞിരുന്നു എന്നായി കുഞ്ഞമിത്ത . ചെറുപ്പക്കാര്‍  മുസ്ലിയരോട് ചോദിച്ചപ്പോള്‍  കുഞ്ഞമിത്ത ചോദിച്ച കാര്യം മുസ്ലിയാരും നിഷേധിച്ചില്ല . 
എന്നാല്‍ നാട്ടിലെ പണക്കാരനായ ബാപ്പുട്ടി ഹാജിക്ക് വേണ്ടി മോല്യാര്‍ അറിഞ്ഞ കാര്യം മിണ്ടാതെ നിന്നത് ശരിയായില്ല എന്നായി ചെറുപ്പക്കാര്‍, കൂട്ടത്തില്‍   മീശയും താടി കിളര്‍ത്തു  വരുന്ന  പയ്യന് മുസ്ലിയാരെ കൊല്ലത്തില്‍  കിട്ടുന്ന സകാത്തിന് വേണ്ടി പണക്കാര്‍ക്ക് ഓശാന പാടരുത് എന്ന് ഉപദേശിക്കുകയും ചെയ്തു .  
കമ്മിറ്റി കൂടി മുസ്ലിയാരെ പിരിച്ചും വിട്ടു . പള്ളിയിലെ ഒന്നാം സഫ്ഫിൽ സ്ഥിരമായി നിന്നിരുന്ന ഹാജിയാരുടെ സ്ഥാനം പുറത്തെ പള്ളിയിലെ വാതിലിനോടു ചേർന്നായി 
ഹജ്ജുമ്മ താത്ത തീനും കുടിയും ഇല്ലാതെ അന്ന് കിടന്നതാണ് . പെറ്റു കിടക്കുന്ന മോളെ തൊണ്ണൂറു കഴിഞ്ഞിട്ടും കൂട്ടി കൊണ്ട് പോവാന്‍  പുതിയാപ്പ്ളന്റെ വീട്ടുകാരാരും വന്നില്ല .  കുവൈറ്റില്‍  നിന്ന് മോന്‍  ഗഫൂറിനെ  വിളിച്ചു വരുത്തി .  നന്ന ചെറുപ്പത്തിലെ  അവനെ കൊണ്ട് പറഞ്ഞു വെച്ച പെണ്ണിനെ ഇനി ഈ വീട്ടിലേക്ക് അയക്കൂലാന്നു ഹജ്ജുമ്മാത്താന്റെ  പൊന്നാര ആങ്ങള കട്ടായം പറഞ്ഞു .  ഗഫൂര് വന്നു അമ്മോന്റെ മോളെ കാനോത്ത് ചെയ്തു തോട്ടക്കാട്ട് അമ്മാവന്റെ വീട്ടില്‍  തന്നെ താമസമാക്കി. 
നാട്ടിലെയും വീട്ടിലെയും അവഗണന സഹിക്കാതെ സ്വത്തും മുതലും മക്കളെ പേരില് എഴുതി വെച്ച് ബാപ്പുട്ടി ഹാജി നാട് വിട്ടു പോയി.മക്കള്‍ ആ വീടും പുരയിടവും വിറ്റ്  ഹജ്ജുമ്മാത്തന്റെ നാടായ തോട്ടക്കാട്ടിലെക്കും പോയി .  ഒന്നോ രണ്ടോ കൊല്ലത്തിനു ശേഷം ആരോ പറഞ്ഞു കേട്ട് മാക്കില പള്ളിയിലെ  ദിക്രും സലാത്തും ആയി കഴിഞ്ഞിരുന്ന ഹാജിയാര്  പെട്ടെന്നൊരു" ജുമഅ "ക്കു മരിച്ചു വീണുന്നും  മക്കളെ അറിയിച്ചിട്ട് ആരും വന്നീലെന്നും പിന്നെ അവിടെ തന്നെ ഖബറടക്കി എന്നുമൊക്കെ .. 
കൊല്ലം പത്തു പതിനഞ്ചായി . ഇന്ന് ഞങ്ങളും നിങ്ങളെ പോലെ തന്നെ സ്വന്തം കാര്യവും കുടുംബവും മാത്രം നോക്കി കഴിയാണ് . 
പിന്നെ ഇപ്പോള്‍  എന്തെ ഞാനിത് നിങ്ങളോട് പറയാന്‍  എന്ന് നിങ്ങള്ക്ക് തോന്നുന്നുണ്ടെങ്കില്‍  അതിനു ന്യായമായ ഒരു കാരണം ഉണ്ട് . 
ഇന്നലെ ബാപ്പുട്ടി ഹാജിന്റെ മോന്‍  ഗഫൂര് എന്നെ വിളിച്ചു . അവനും കുടുംബവും കുവൈത്തിലെ ഏതോ ഒരു മാളില്‍  ഷോപ്പിംഗ്‌ ചെയ്തു കൊണ്ടിരിക്കുമ്പോ അന്നാമ്മ സിസ്റ്ററെ കണ്ടുവത്രെ . കണ്ടതെ ഒന്നും രണ്ടും കുശലം പറഞ്ഞു സിസ്റ്റര്‍  മൈമൂനത്തിന്റെ വിവരമാണ് അവനോടു ചോദിച്ചത് 
" അമ്മയും അച്ഛനും ഇല്ലാത്ത നാല് പെണ്‍കുട്ട്യോള്‍ ഇല്ലായിരുന്നോ അവിടെ ? അതിലെ ആ മൂത്ത കൊച്ചിന്റെ അസുഖം ഒക്കെ മാറിയോ മോനെ ? " 
"എന്തസുഖം ?ആ കുട്ടി മരിച്ചല്ലോ  "

"ആ കുട്ടിക്ക് ഗര്ഭ പാത്രത്തില്‍ ഒരു വലിയ മുഴ ഉണ്ടായിരുന്നു . രണ്ടോ മൂന്നോ വട്ടം ഞാനതിനെ മഞ്ചേരി ഡോക്ടറെ അടുത്തു കൊണ്ട് പോയതാ .. അത് നീക്കം ചെയ്‌താല്‍  കല്യാണം കഴിക്കാനും അമ്മയാകാനും ഒക്കെ പറ്റും എന്നും ഒക്കെ അതിനോട് പറഞ്ഞതുമാണ് . അത് കേട്ടില്ല . അനിയത്തിമാരെ കല്യാണം കഴിയോളം സിസ്റ്റര്‍  ഇത് ആരോടും പറയരുത്  എന്ന് പറയും എന്നോട് . ഒന്നര കൊല്ലം കൊണ്ട് നടന്നു, ഞാന്‍  പോരുന്ന അന്ന് തീരെ വയ്യാണ്ടായിരിക്കുന്നു ആ കുട്ടിക്ക് , മരിച്ചുല്ലേ ?"
"മരിച്ചതല്ല സ്വയം ജീവനോടുക്കിയതാ "
"എന്റെ മാതാവേ , ഒരീസം എന്നോട് അത് പറഞ്ഞതാ , ചെറിയ അനിയത്തിന്റെ കല്യാണം  കൂടെ കഴിഞ്ഞാല്‍  മരിക്കാനാണ് എനിക്കിഷ്ടം എന്ന് . എന്നാലും അത് പറഞ്ഞപോലെ ചെയ്തല്ലോ ? ഞാനവിടെ ഉണ്ടായിരുന്നേല്‍  അത് ചെയ്യില്ലായിരുന്നു .."
അതെ സിസ്റ്ററെ നിങ്ങള്‍ അവിടെ ഉണ്ടായിരുന്നേല്‍ ഈ ചിത്രം തന്നെ മറ്റൊന്നായേനെ .പക്ഷെ  ഗഫൂറിനെ ആശ്വസിപ്പിക്കാന്‍  എന്റെ അടുത്ത് വാക്കുകളും ഇല്ല .